Tarczyca jest niewielkim gruczołem, który pełni ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego organizmu. Hormony, które produkuje, są nam niezbędne do życia, ponieważ regulują metabolizm, wzmacniają kości i wspierają rozwój układu nerwowego. Ich niedobór sprawia z kolei, że tyjemy i czujemy się osłabieni, co często łączone jest z zupełnie innymi schorzeniami. Czym jest niedoczynność tarczycy, jakie daje objawy i jaka dieta przy niedoczynności tarczycy będzie dla nas najlepsza?
Niedoczynność tarczycy – co to?
Niedoczynność tarczycy to zaburzenie, w wyniku którego tarczyca produkuje zbyt mało hormonów w stosunku do potrzeb naszego organizmu. Gruczoł ten odpowiada za wytwarzanie i uwalnianie dwóch hormonów: trijodotyroniny (3) oraz tyroksyny (T4), które regulują funkcjonowanie większości tkanek organizmu, wpływają na metabolizm i termogenezę.
Jedną z przyczyn niedoczynności tarczycy jest choroba Hashimoto, czyli przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. Pamiętajmy jednak, że uszkodzenie gruczołu tarczycy może być spowodowane również wieloma innymi czynnikami, jak np.:
- choroby zapalne;
- usunięcie tarczycy;
- napromieniowanie okolic szyi;
- leczenie jodem radioaktywnym;
- przyjmowanie niektórych grup leków;
- niedobór lub brak tyreotropiny, czyli TSH (w przypadku wtórnej niedoczynności tarczycy).
Niedoczynność tarczycy – objawy
Uważa się, że z problemem niedoczynności tarczycy zmaga się dziś około 5% dorosłych kobiet i około 1% mężczyzn. Ryzyko rozwoju choroby wzrasta wraz z wiekiem, jednak w ostatnim czasie obserwuje się, że na niedoczynność tarczycy mogą chorować również osoby młode i dzieci. Wśród głównych objawów, które powinny skłonić nas do wykonania badań w celu diagnostyki niedoczynności tarczycy, wymienia się:
- przewlekłe zmęczenie, senność i obniżona tolerancja wysiłku;
- nagły przyrost masy ciała;
- uporczywe uczucie chłodu i szybkie marznięcie;
- nadmierne wypadanie włosów;
- tendencję do zaparć;
- bóle i skurcze mięśni;
- zaburzenia miesiączkowania i problemy z płodnością;
- objawy depresji.
Dieta przy niedoczynności tarczycy – co jeść, a czego unikać?
Podstawową formą leczenia niedoczynności tarczycy jest farmakoterapia, jednak okazuje się, że chory może sam pomóc sobie w uregulowaniu poziomu hormonów. Niezwykle ważny pod tym względem jest zdrowy tryb życia, ograniczenie stresu oraz właściwa dieta, która pozwala na realizację zapotrzebowania na wszystkie niezbędne witaminy i składniki mineralne.
Co jeść przy niedoczynności tarczycy? Codzienny jadłospis powinien obfitować w błonnik pokarmowy, pełnoziarniste produkty zbożowe, witaminy (głównie witaminę D), kwasy omega-3 oraz cynk. Warto, by na naszym talerzu znalazły się m.in.:
- produkty bogate w białko, czyli mięso, ryby, jaja i orzechy;
- produkty bogate w selen, jak np. orzechy brazylijskie, ryby, jaja i mięso;
- kasze i inne produkty zbożowe;
- świeże owoce i warzywa, np. w formie surówek i sałatek;
- produkty o dużej zawartości witaminy B, jak np. ryby, mięso, jajka, orzechy i warzywa liściaste.
Czego unikać w diecie na niedoczynność tarczycy? W takim modelu żywienia powinniśmy wykluczyć:
- produkty pozbawione błonnika pokarmowego, np. jasne pieczywo i makarony;
- surowe warzywa kapustne, które powinny być najpierw poddane obróbce termicznej;
- słone przekąski, które mogą wpłynąć na powstawanie obrzęków;
- słodycze i dania typu fast food;
- alkohol.
Osobom zmagającym się z niedoczynnością tarczycy polecamy także skorzystanie z naszego cateringu dietetycznego w postaci diety Zdrowa Tarczyca, która nie zawiera glutenu, nabiału krowiego, strączków i warzyw psiankowatych. Co ważne, dobrane w niej produkty zostały zoptymalizowane pod względem ilości węglowodanów i zdrowych tłuszczów, tak, by usprawnić pracę hormonów tarczycy.