Skorzystaj z rabatu -20% na wszystkie. Kod: RUKOLA20

Zamienniki cukru - jak zastąpić cukier zdrowymi produktami?

19 sierpnia, 2025

Niejednokrotnie zapewne słyszeliśmy stwierdzenie, że cukier to cichy zabójca, który spożywany w nadmiarze może stopniowo wyniszczać cały organizm, prowadząc do nieodwracalnych zmian w strukturze narządów, tkanek oraz komórek. Niestety, cukier jest dodawany dziś do wielu produktów spożywczych – i to nie tylko słodyczy. Czy istnieje sposób, by móc się przed tym uchronić? Czym zastąpić cukier w codziennej diecie i jakie są najzdrowsze, naturalne zamienniki cukru?

Czym zastąpić cukier i dlaczego stosowanie zamienników cukru jest tak ważne?

Słodki smak to pierwszy smak, z jakim stykamy się po urodzeniu. Nic więc dziwnego, że każdemu z nas kojarzy się z przyjemnością, błogością i nagrodą. Niestety, im jesteśmy starsi, tym coraz mocniej przekonujemy się, że smak to jedyna korzyść wynikająca ze spożywania produktów bogatych w cukier. Musimy bowiem pamiętać, że takie produkty nie wpływają korzystnie ani na nasze zdrowie, ani na sylwetkę.

O ile same węglowodany złożone są potrzebne w naszej codziennej diecie (dodają nam energii do działania, regulują procesy trawienne i stanowią materiał zapasowy w organizmie), o tyle cukry proste zaburzają funkcjonowanie całego organizmu i prowadzą m.in. do:

  • zwiększenia masy ciała, a w konsekwencji także do nadwagi i otyłości
  • zaburzenia pracy układu trawiennego
  • zaburzenia funkcjonowania układu hormonalnego
  • rozwoju zaburzeń metabolicznych, m.in. insulinooporności i cukrzycy typu II
  • pogorszenia wyglądu skóry (m.in. powstania cellulitu wodnego)
  • uszkodzeń szkliwa i zwiększenia ryzyka próchnicy

W związku z tym, chcąc kierować się zasadami zdrowego stylu życia, warto rozważyć zastąpienie cukru jego zdrowszymi zamiennikami. Takie produkty są niskokaloryczne, dostarczają niewielkiej ilości energii, a przy tym pozwalają na uzyskanie słodkiego smaku w produktach spożywczych.

Zamienniki cukru – rodzaje

Substancje słodzące, które mogą pełnić funkcję zamiennika cukru, można podzielić na:

  • naturalne zamienniki cukru, w tym m.in. fruktoza, glikozydy stewiolowe i taumatyny
  • półsyntetyczne substancje słodzące, do których zalicza się poliole, czyli sorbitol, ksylitol i erytrytol
  • syntetyczne substancje intensywnie słodzące, czyli acesulfam K, aspartam, cyklaminian, sukraloza

Najlepsze zamienniki cukru – co warto wybrać?

Erytrytol – "cukier bez kalorii"

Erytrytol to obecnie jeden z najzdrowszych zamienników cukru. Dostarcza jedynie 20 kcal na 100 g (cukier biały ma 386 kcal) i ma zerowy indeks glikemiczny, co oznacza, że nie podnosi poziomu glukozy we krwi. Jest bezpieczny dla diabetyków i osób na diecie redukcyjnej. W smaku bardzo przypomina zwykły cukier i świetnie sprawdza się w wypiekach.

Ksylitol – cukier brzozowy o właściwościach prozdrowotnych

Ksylitol, czyli cukier pozyskiwany z kory brzozy, zawiera o 40% mniej kalorii niż tradycyjny cukier (240 kcal/100g) i ma bardzo niski indeks glikemiczny (IG=8). Wyglądem i smakiem bardzo przypomina biały cukier.

Dodatkowo ksylitol ma cenne właściwości prozdrowotne:

  • działanie przeciwpróchnicze i bakteriobójcze
  • wspomaga przyswajanie wapnia i magnezu
  • wpływa korzystnie na mikroflorę jelitową

Uwaga: Ksylitol jest śmiertelnie toksyczny dla psów i kotów. W nadmiernych ilościach może również wywołać efekt przeczyszczający u ludzi.

Stewia – naturalny słodzik bez kalorii

Stewia to naturalny słodzik pochodzący z liści rośliny z Ameryki Południowej, który jest całkowicie bezkaloryczny i ma zerowy indeks glikemiczny. Jest znacznie słodsza od cukru, więc potrzeba jej mniejszej ilości. Dodatkowo wykazuje działanie przeciwzapalne i przeciwgrzybicze. Jedyną wadą może być lekko gorzkawy posmak.

Inne naturalne słodziki

Naturalne syropy

  • Miód – 324 kcal/100g, IG 50-87, bogaty w enzymy i witaminy, ale nie zalecany dla diabetyków
  • Syrop z agawy – 310 kcal/100g, IG 15-30
  • Syrop daktylowy – 270 kcal/100g, bogaty w witaminy C, E, A i składniki mineralne
  • Syrop klonowy – 270 kcal/100g, IG 65

Porównanie najważniejszych zamienników cukru

ZamiennikKalorie/100gIndeks glikemicznyDla diabetykówWłaściwości
Cukier biały386 kcal68NIE-
Erytrytol20 kcal0TAKNajbardziej zbliżony do cukru
Stewia0 kcal0TAKBardzo słodka, naturalna
Ksylitol240 kcal8TAKDziałanie przeciwpróchnicze
Miód324 kcal50-87NIEBogaty w enzymy

Bezpieczeństwo słodzików syntetycznych

Zamienniki cukru w postaci słodzików to substancje, które w ostatnim czasie wzbudzają wiele kontrowersji. Widać to przede wszystkim na przykładzie takich substancji jak aspartam i acesulfam K, które uważane były za potencjalnie szkodliwe i przyczyniające się do zwiększenia ryzyka rozwoju chorób tarczycy i nowotworów.

Na podstawie wielu badań i zaleceń Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) mamy jednak pewność, że słodziki są bezpieczne do spożycia. Ważne jest jednak, by nie przekraczać dopuszczalnego dziennego ich spożycia.

Zastosowanie zamienników cukru w kuchni

W wypiekach

Najlepiej sprawdzają się ksylitol i erytrytol, które zachowują się podobnie do cukru podczas pieczenia. Ważne: nie wszystkie zamienniki nadają się do ciasta drożdżowego – drożdże potrzebują zwykłego cukru do wyrośnięcia.

Do słodzenia napojów

Idealne są stewia i erytrytol – łatwo się rozpuszczają i nie pozostawiają posmaku.

W przetworach owocowych

Można używać ksylitolu, miodu, syropu z daktyli lub stewii.


Czujesz, że trudno jest rozstać Ci się ze słodkim smakiem potraw, ale nie do końca wiesz, w jaki sposób korzystać z zamienników cukru? Wypróbuj nasze diety dostępne w Rukola Catering! W naszych posiłkach znajdziesz wyłącznie niskokaloryczne zamienniki cukru, które uzupełniają smak potraw i wpłyną korzystnie na Twoje zdrowie.

Nasza dieta, Twój sukces.

Dbaj o zdrowie, oszczędzaj czas i rozkoszuj się pysznymi posiłkami. Dołącz do zadowolonych klientów Rukola Catering już dziś!
crossmenuchevron-downarrow-left