Dieta bezglutenowa i bezlaktozowa to zdecydowanie jedne z najpopularniejszych trendów żywieniowych ostatnich lat. Jest to częściowo związane z teorią zakładającą szkodliwy wpływ glutenu na nasz organizm. Znacznie większą rolę odgrywa jednak pod tym względem celiakia, która stanowi ważny powód do eliminacji glutenu i laktozy z codziennej diety. Czy dieta bezglutenowa jest zdrowa? Co jeść, a czego unikać podczas diety bezglutenowej i kiedy można liczyć na poprawę samopoczucia?
Na czym polega dieta bezglutenowa i bezlaktozowa?
Mówiąc o diecie bez glutenu i laktozy, mamy na myśli taki schemat żywienia, który wyklucza spożywanie produktów zawierających pszenicę, żyto i jęczmień, a także mleko, nabiał oraz wszystkie te produkty, do których dodawana jest laktoza, np. gotowe dania, pieczywo, słodycze. Warto również podkreślić, że osoby zmagające się z różnymi formami nietolerancji glutenu nie mogą spożywać też tzw. starych odmian pszenicy, czyli orkiszu, samopszy i płaskurki. Chociaż zawierają one znacznie mniej glutenu niż dzisiejsza pszenica, to wciąż są niewskazane dla osób, które stosują dietę bezglutenową.
Dieta bezglutenowa – dla kogo jest wskazana?
Podstawowym wskazaniem do wykluczenia glutenu z codziennego jadłospisu jest zaobserwowanie u siebie dolegliwości typowych dla nietolerancji glutenu, np. bólów brzucha, nudności, biegunek, wzdęć, uczucia pełności, skurczy mięśni oraz migrenowych bólów głowy. Takie objawy mogą wystąpić przede wszystkim u osób z:
- celiakią, czyli chorobą autoimmunologiczną, która prowadzi do zaburzenia wchłaniania pokarmów;
- alergią na gluten, która objawia się zwykle pokrzywką, atopowym zapaleniem skóry oraz biegunką. W odróżnieniu od celiakii alergia na gluten może jednak minąć po pewnym czasie;
- nadwrażliwością na gluten – symptomy obserwowane są zazwyczaj po spożyciu produktów pszennych;
- chorobą Dühringa, określaną również mianem skórnej odmiany choroby trzewnej.
Co ważne, dieta bez glutenu i laktozy jest polecana także osobom z chorobami autoimmunologicznymi (np. Hashimoto) oraz osobom, którym zależy na uzyskaniu smukłej sylwetki i zadbaniu o swoje zdrowie.
Dieta bezlutenowa i bez laktozy – co jeść?
Wbrew pozorom dieta bez glutenu i laktozy może być zdrowa, urozmaicona i bardzo smaczna. Wystarczy tylko wiedzieć, jak umiejętnie zastąpić produkty zawierające gluten na te naturalnie bezglutenowe. Podstawowym źródłem składników odżywczych w diecie bezglutenowej i bezlaktozowej powinny być owoce i warzywa, a także wybrane rodzaje makaronów i kasz. Codzienny jadłospis może uwzględniać również napoje roślinne (np. ryżowe, sojowe lub migdałowe), a także produkty na bazie mleka koziego, owczego i bawolego, które są dobrze przyjmowane przez organizm osób z nietolerancją laktozy.
Wśród produktów, które również są zalecane osobom na diecie bez glutenu i laktozy, wymienia się:
- warzywa strączkowe;
- brokuły, kalafiory i inne warzywa kapustne;
- orzechy, migdały, nasiona słonecznika, nasiona chia;
- komosę ryżową;
- mąkę i przetwory na bazie ryżu, siemienia lnianego, amarantusa, gryki i prosa.
A czym zastąpić chleb w diecie bezglutenowej? Bardzo dobrą alternatywą są w tym przypadku wafle ryżowe, a także pieczywo bez glutenu, np. ryżowe, jaglane lub gryczane.
Co daje dieta bezglutenowa i bezlaktozowa?
Stosowanie diety bez glutenu i laktozy przynosi wiele korzyści dla naszego zdrowia i samopoczucia, co widać m.in. na przykładzie Diety pudełkowej niski gluten i niska laktoza, dostępnej w Rukola Catering. Pozytywne efekty, jakich możemy się spodziewać w tym przypadku:
- złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwości trawiennych, takich jak np. uczucie pełności, biegunki i wzdęcia;
- obniżenie masy ciała;
- poprawa wyglądu cery;
- regulacja gospodarki wodnej;
- zmniejszenie częstotliwości występowania migren oraz nudności.
