Trzustka jest ważnym elementem układu pokarmowego, który znajduje się w górnej części jamy brzusznej. Jest odpowiedzialna za wydzielanie substancji usprawniających trawienie pokarmu oraz regulujących poziom glukozy. Niestety, nadmierne spożycie alkoholu, palenie papierosów oraz dieta bogatotłuszczowa mogą przyczynić się do rozwoju chorób trzustki, w tym m.in. zapalenia trzustki. Ważne jest wówczas wdrożenie optymalnej diety przy zapaleniu trzustki, która przywróci równowagę w organizmie i dostarczy mu cennych składników odżywczych.
Zapalenie trzustki a dieta
Trzustka jest organem, który odpowiada za produkcję enzymów biorących udział w trawieniu białek, węglowodanów i tłuszczów. Co więcej, wytwarza również hormony, takie jak insulina i glukagon, które wpływają na utrzymanie prawidłowej gospodarki węglowodanowej. Z roku na rok widzimy jednak, że coraz więcej osób zmaga się z chorobami trzustki, które wynikają głównie ze stosowania nieodpowiedniej diety oraz niezdrowego trybu życia. Wśród nich wyróżnia się przede wszystkim: ostre zapalenie trzustki (OZT), objawiające się silnym bólem brzucha, nudnościami i uszkodzeniem trzustki (odwracalnym) oraz przewlekłe zapalenie trzustki (PZT), które przebiega z silnymi bólami brzucha, biegunką tłuszczową i utratą masy ciała.
W pierwszym przypadku niezbędne jest leczenie szpitalne, któremu powinna towarzyszyć odpowiednia dieta przy zapaleniu trzustki. Początkowo żywienie odbywa się drogą dożylną lub dojelitową. W kolejnym w etapie choroby, gdy stan pacjenta się poprawi, przechodzi się na żywienie drogą doustną.
W przewlekłym zapaleniu trzustki dieta również odgrywa kluczową rolę, ponieważ mamy tu do czynienia z zaburzonymi procesami wchłaniania i trawienia, a czasami nawet z nieodwracalnym uszkodzeniem narządu. W takiej sytuacji niestety konieczne jest stosowanie właściwej diety trzustkowej oraz odpowiedniego leczenia do końca życia.
Jak wygląda dieta przy przewlekłym i ostrym zapaleniu trzustki?
Dieta przy zapaleniu trzustki, niezależnie od tego, czy jest to stan ostry, czy też przewlekły, powinna być przede wszystkim lekkostrawna, a posiłki muszą być podawane regularnie. Z diety należy wykluczyć cukier, miód oraz ograniczyć podaż węglowodanów. W przypadku ostrego zapalenia trzustki ważne jest też, by dieta była podzielona na trzy etapy:
- w pierwszym miesiącu po chorobie należy unikać produktów o dużej zawartości tłuszczu, które mogłyby pobudzać trzustkę do wzmożonej pracy. Posiłki powinny być spożywane 4-5 razy dziennie i nie powinny być zbyt obfite. Z diety wyklucza się potrawy smażone, pieczone, z dodatkiem tłuszczu, ciasta z kremem i tłuste produkty mięsne;
- na drugim etapie rekonwalescencji wprowadza się dietę mniej restrykcyjną, z nieco większym udziałem tłuszczu. Zalecenia dotyczące lekkostrawności posiłków powinny być jednak utrzymane;
- w trzecim okresie rekonwalescencji pacjent powoli powraca do normalnej diety, która bazuje na zasadach zdrowego odżywiania. Należy jednak ograniczać w niej spożycie potraw o dużej zawartości tłuszczu i potraw smażonych. Na każdym etapie obowiązuje również bezwzględny zakaz spożycia alkoholu.
Jak długo stosować dietę przy zapaleniu trzustki?
Dieta po ostrym zapaleniu trzustki ustalana jest indywidualnie na podstawie stanu zdrowia pacjenta. Jak już zostało wspomniane wcześniej, jest ona podzielona na 3 etapy, a czas ich trwania zależy przede wszystkim od kondycji chorego oraz stanu trzustki. Jeżeli chodzi o dietę w przewlekłym zapaleniu trzustki, to ta zwykle musi być stosowana przez całe życie.
Dieta przy i po zapaleniu trzustki – jadłospis przykładowy
Przykładem optymalnej diety przy i po zapaleniu trzustki jest Dieta przeciwzapalna dostępna w Rukola Catering. Opracowany przez nas schemat żywieniowy jest odpowiedni dla osób z ogólnymi stanami zapalnymi organizmu, alergiami, nietolerancjami pokarmowymi oraz zaburzeniem gospodarki hormonalnej i cukrowej. Przykładowy jadłospis diety po zapaleniu trzustki wygląda tu następująco:
- śniadanie: pasta jajeczna z kiełkami słonecznika i zielonym ogórkiem;
- drugie śniadanie: pieczone warzywa z natką pietruszki;
- obiad: ryż po tajsku z sezamem i warzywami;
- podwieczorek: ciasteczka bananowo-marchwiowe z granatem;
- kolacja: sałatka a’la grecka z grzankami gryczanymi.