Nietolerancja laktozy jest uznawana za jedną z najczęściej występujących nadwrażliwości pokarmowych w społeczeństwie. Przyjmuje się, że w Polsce zmaga się z nią około 1,5% niemowląt oraz dzieci, a także 20-37% osób dorosłych. W jaki sposób objawia się ta przypadłość? Jaki wpływ na nasze zdrowie oraz samopoczucie ma odpowiednio dobrana dieta na nietolerancję laktozy?
Laktoza – co to jest i gdzie występuje?
Laktoza jest zaliczana do dwucukrów, które występują naturalnie w mleku ssaków oraz w produktach mlecznych. Warto przy tym zaznaczyć, że laktoza nie jest bezpośrednio wchłaniana przez organizm z układu pokarmowego – musi najpierw ulec rozłożeniu do cukrów prostych, co odbywa się pod wpływem działania enzymu laktazy. Dopiero wtedy laktoza ulega rozpadowi na glukozę i galaktozę.
Gdzie jest trawiona laktoza? Jak już zostało wspomniane, niezbędny do tego procesu jest enzym laktaza, który produkowany jest przez komórki znajdujące się w nabłonku jelita cienkiego. Jego obecność sprawia, że w organizmie człowieka dochodzi do przecięcia wiązania chemicznego, skutkującego rozkładem na galaktozę i glukozę, które następnie są wchłaniane przez organizm.
Na co szkodzi laktoza? W sytuacji, gdy organizm człowieka nie jest w stanie produkować odpowiednich ilości laktazy, laktoza przestaje być trawiona lub jest trawiona w niedostatecznym stopniu. Dochodzi wtedy do nietolerancji laktozy, która wiąże się z nieprzyjemnymi dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi.
Nietolerancja laktozy – objawy u dorosłych i dzieci
Niezależnie od tego, jakie jest podłoże niedoboru laktazy w organizmie, objawy nietolerancji laktozy są związane z brakiem możliwości strawienia i wchłonięcia laktozy. W przypadku dorosłych przypadłość ta jest związana z następującymi dolegliwościami:
- nadmierne wytwarzanie gazów i wzdęcia;
- uczucie przelewania w jelitach;
- kolki;
- ból brzucha i biegunka.
Jeżeli chodzi o niemowlęta, to nietolerancja laktozy często jest stanem przejściowym, wynikającym ze zbyt niskiej aktywności laktazy, która jest niedostosowana do dużych ilości laktozy dostarczonej wraz z mlekiem matki. U najmłodszych taki stan objawia się zazwyczaj luźnymi i pieniącymi stolcami po karmieniu.
W czym jest laktoza, a gdzie jej nie ma? Lista najpopularniejszych produktów
Wiele osób zastanawia się nad tym, co zawiera laktozę, a które produkty są jej pozbawione. Składnik ten występuje głównie w mleku krowim, a także w jego przetworach, mleku modyfikowanym dla niemowląt, maśle, wędlinach, a nawet niektórych lekach. Poniżej przygotowaliśmy odpowiedni na najczęściej zadawane pytania dotyczące laktozy:
- czy w jajkach jest laktoza? – NIE;
- czy mozzarella ma laktozę? – TAK;
- czy kefir ma laktozę? – TAK.
Czy cukrzyk może pić mleko bez laktozy?
Mleko bez laktozy jest produktem wskazanym wyłącznie dla osób z nietolerancją tego składnika. Musimy pamiętać o tym, że laktoza jest w takim mleku rozkładana za pomocą laktazy do dwóch cukrów prostych, w efekcie czego mleko jest słodsze, a cukier jest szybciej uwalniany do krwioobiegu i powoduje wzrost glukozy oraz insuliny. W związku z tym produkty bez laktozy nie powinny być stosowane przez osoby z cukrzycą i insulinoopornością.
Dieta bez laktozy – co jeść, a czego unikać?
Głównym założeniem w diecie pudełkowej bez nabiału, dostępnej w Rukola Catering, jest wykluczenie laktozy, czyli składnika, który nie powinien być spożywany przez osoby z brakiem lub niedoborem laktazy, a także całego nabiału odzwierzęcego. Ważne jest, by w tym przypadku zastępować mleko krowie oraz nabiał produktami bez laktozy, napojami roślinnymi oraz produktami na bazie mleka koziego, które często jest lepiej przyswajane przez organizm osób z nietolerancją laktozy.